Mogę się mylić, bo moja pamięć bywa zwodnicza, ale w przeciągu dwóch i pół roku studiów słowo "perfekcjonizm" nie padło zbyt wiele razy. Być może to kwestia nazewnictwa - psychologia z pewnością mówi o tym zjawisku, lecz w innych terminach. A jednak, w życiu codziennym słyszymy je wyjątkowo często, w różnych kontekstach, trochę jakby każdy z nas miał nieco inną definicję, ale wszyscy doskonale czujemy znaczenie zasadnicze. Ambicja. Nienasycona, nieracjonalna, skazująca na porażkę. Wytykająca palcem wszystkie niedociągnięcia - a mając ideał za kryterium, jest ich nieskończenie wiele. "Wysoka poprzeczka" to już za mało powiedziane. Brak przestrzeni na błędy. Poczucie beznadziejności, wstydu, upokorzenia. Bo przecież zawsze mogłam zrobić to lepiej. Nigdy nie jest wystarczająco. I tak ucieka radość. Ucieka życie. 

Skąd się wzięła ta paląca idea, ta pułapka opakowana w złoty papier, obiecujący sukces i szczęście, "jeśli tylko będziesz bardziej, więcej i mocniej"? Kultura robi swoje, bycie w mediach społecznościowych również - mam poczucie, że w pewnym momencie wszystkie te hasła krzyczące, że możemy wszystko, jeśli tylko damy z siebie 100 procent były tak wszechobecne, iż zdążyły w nas wsiąknąć niemal niezauważalnie. I sukces może być tutaj rozumiany bardzo szeroko - to nie tylko osiągnięcia zawodowe, edukacyjne, czy dotyczące pasji. Nie, to za mało - nasze ciało może (powinno?) być sukcesem. Nasze relacje też. W naszych umysłach stworzony został koncept świata czarno-białego, gdzie właściwy wybór jest tylko jeden, a my sami możemy być albo dobrzy we wszystkim, albo bezwartościowi.

Cieszą mnie bardzo wszystkie głosy, które ostatnio zaczęły pojawiać się wyraźniej gdzieś w przestrzeni publicznej - te "ludzkie", ukazujące słabości i potknięcia, bo chyba trzeba nam długiej drogi, zanim na nowo stworzymy w swych umysłach świat, gdzie perfekcja naprawdę jest wrogiem dobrego. Bo mimo wszystko, okrutnie trudno jest nam nie wierzyć w to, że ideał jest możliwy. Ba, że jest w zasięgu ręki. I że przecież wystarczy postarać się jeszcze chwilkę, jeszcze trochę pocierpieć, zacisnąć zęby, a w końcu będzie pięknie. Szczęśliwie. Chwila mija, szczęście jakoś nie przychodzi, a walka z samym sobą toczy się dalej. No właśnie - o co tak właściwie rozgrywamy tę bezustanną walkę?

Nie chcę bawić się w psychoanalizę, mówić o wymagających rodzicach, którzy zwykli pytać "a co dostała Kasia, i czemu nie szóstka" i o miłości warunkowej. Wiem jednak, że za dążeniem i potrzebą ideału kryje się bezgraniczny niepokój i lęk. Przed oceną, której się spodziewamy ze strony innych. Przed wstydem, który nastąpi, gdy ta się dokona. To strach, że świat nas zobaczy. Takimi, jacy jesteśmy. I że to okaże się być za mało. 

Mogłabym napisać Wam mnóstwo pięknych słów, o tym, jak wspaniale jest dopiero wtedy, gdy pozwalamy sobie na błędy i dzięki nim rośniemy, że naszą siłą może być nasza kruchość, że to co w nas najlepsze, to całość, wraz z wszelkimi niedoskonałościami, ale prawda jest taka, że tkwiąc głęboko w pułapce perfekcjonizmu na niewiele to się zda. Trzeba wielu dni, trzeba czegoś więcej, niż przeczytany poradnik. Czasem trzeba mieć bardzo dość swojego cierpienia i kradzionego przez wizję ideału życia, czasem trzeba niemal sięgnąć dna, gdy skrajny perfekcjonizm staje się drogą do zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, zaburzeń odżywiania, czy chorób psychosomatycznych. Czasami może wystarczy nie zdać egzaminu i uświadomić sobie, że świat się nie zawalił. Cokolwiek by się nie stało, nie da się pozbyć podszeptów perfekcjonizmu z dnia na dzień. Co więc pomaga w radzeniu sobie z nim?

Przede wszystkim - praktykowanie samowspółczucia, co jest nieładnie brzmiącym zlepkiem słów w języku polskim, a po angielsku brzmi zupełnie inaczej - "self-compassion". To traktowanie siebie tak, jak dobrego przyjaciela - próbując zrozumieć, nie oceniając, nie ignorując ważnych sygnałów i nie obwiniając. Wchodzenie w dialog z wymagającym, zalęknionym głosem, i na każdy jego rozkaz typu "nie umiesz tego, co to ma znaczyć, on był od ciebie lepszy, postaraj się bardziej" pytaj "ale dlaczego?" Staraj się nie zapominać, że wszyscy jesteśmy w innym punkcie swej drogi, a czyjś sukces nie oznacza Twojej porażki. Każdego dnia wybieraj siebie zamiast walki, wybieraj to, co do siebie mówisz i co o sobie myślisz. A gdy czujesz, że klatka ideału zamknęła się już nad Tobą szczelnie i żadne starania nie chcą pomóc - poszukaj profesjonalnej pomocy, by nauczyć się dbania o siebie, odpuszczania i wystarczająco dobrego życia, niosącego wystarczająco dobry sukces i radość pod okiem terapeuty. 

Chciałabym bardzo, by dbania o siebie, swoje zdrowie fizyczne i psychiczne uczono już od przedszkola. By ambicje nie stawały się podszyte lękiem. Niech to będzie jedno z moich życzeń świątecznych dla Was - by ideał przestał przesłaniać prawdziwe życie, piękne w swych wszelkich odcieniach, by mur perfekcjonizmu, ukrywający lęk runął, robiąc przestrzeń czemuś dobremu.

Oczywiście, zapraszam Was teraz ciepło do Kaliny, na jej odsłonę grudniowego alfabetu - będzie nam baardzo miło, jeśli zechcecie podzielić się z nami swoim doświadczeniem historią lub sposobem na perfekcjonizm (w moim przypadku) i dobrymi praktykami (u Kaliny!). 

Mam wrażenie, że piszę to za każdym razem przy okazji tego typu wpisów, gdy zatrzymuję się na moment by spojrzeć za siebie podsumować miniony czas, ale i tym razem nie mogę sobie odpuścić - czemu wszystko tak okropnie pędzi? Dziś rano przywitał mnie zza okien biały...cóż - chciałam użyć słowa puch, lecz niestety, ten pierwszy śnieg na razie go nie przypomina - a przecież nie zdążyłam nawet na dobre pożyć jesienią. Starałam się jak mogłam, by nie przegapić najbardziej złotych zachodów słońca, barwnych liści pod stopami czy spaceru pod parasolem, za nic nie chciałam, by ta moja jesień przez wszystkich niedokochana nie wymknęła mi się niepostrzeżenie. Wyszło jak wyszło - popisowego apple pie nie upiekłam, wieczoru nad zeszytem wspomnień nie spędziłam, ale kilka uważnych chwil udało mi się zatrzymać. Na przekór niedoczasowi, który serwuje mi uczelnia od samiutkiego początku października. 

Pamiętacie jeszcze ten cykl wpisów, w którym dzielę się swoim (nie do końca jednookim, ale nazwa zobowiązuje) spojrzeniem na świat i wszystkim, co w ostatnim czasie mnie urzekło, zainspirowało, zachwyciło lub zafascynowało? Ostatni taki post widnieje pod datą kwietniową, niemało czasu minęło, ale chciałabym wrócić. Chciałabym wrócić w ogóle, bo zbyt często ostatnio moją motywację do bycia tutaj zjadają myśli o bezsensowności dalszego tworzenia tego miejsca. Ale, o tym jeszcze wspomnę dalej, a teraz - wróćmy do jesiennych dni!

Wrzesień był jeszcze pracujący (i prawkujący - do dziś nie wiem co mnie podkusiło i skąd wzięła się we mnie odwaga, by zapisać się na kurs i wsiąść za kierownicę) i udało nam się z S. wyrwać jedynie na krótką, jednodniową wycieczkę do Wrocławia. Można się było spodziewać, że najbardziej urzeknie mnie Ogród Botaniczny, choć najpiękniejszy i tak jest ten poznański. Posililiśmy się w przepysznym barze Vega (smacznie prawie jak w moim krakowskim Glonojadzie!) i byliśmy bliscy zawału podczas wspinania się na wieżę jednego z kościołów (kondycja jak zawsze ma się świetnie). Na uginających się nogach doczłapaliśmy do dworca, prawie powtarzając naszą szaloną superprzygodę z Budapesztu, kiedy bliska była nam wizja oczekiwania na kolejnego busa gdzieś w czeluściach dworca. 

I tak przeminął pierwszy miesiąc jesieni, a wraz z początkiem października wrzucona zostałam w wir bezustannego wertowania kserówek, tworzenia notatek i podróży przez całe miasto na uczelnię. I żałuję, że nie miałam okazji na dłuższy odpoczynek w te wakacje - może wtedy kryzysy i rwanie włosów z głowy (a raczej ich wypadanie, gwoli ścisłości) nad ilością nauki by mnie ominęło? Ale, przyjęłam ten gorszy i założyłam sobie, by przede wszystkim robić tyle, ile mogę - nic ponad miarę. Skupiam się na tym, co robię w danym momencie, a nie na całej reszcie czekającej na swoją kolej, bo doskonale wiem, że mój umysł szaleje, gdy zaczynam myśleć o ilości stron, które wciąż muszą zostać przeczytane. One step at the time. Powróciłam też do regularnej praktyki medytacji - już prawie zapomniałam, jakie to fajne uczucie, i o ile łatwiej nabiera się dystansu do swoich myśli! 

Taki niepozorny plan, z wolnym wtoreczkiem, a tu proszę, cała uwaga skupia się na czwartku - wejściówki ze zdrowia to cotygodniowa mini sesja, ale, nie powiem, czasem odzywa się również i duma. No bo przecież uczę się TAKICH rzeczy! Wiem jak powstaje blaszka miażdżycowa i jakie cechy u pawianów w Serengeti są odpowiedzialne za wyższe stężenie poziomu kortyzolu (to bardzo poważna wiedza, proszę się nie śmiać). Szkoda tylko, że statystyka nie wzbudza we mnie takich podniosłych emocji - tutaj raczej uruchamia się moja przekorność podpowiadająca, że "ja im (komu?) jeszcze pokażę", że po humanie i odwiecznych potyczkach z matmą się da! Choć to bardziej myślenie życzeniowe z mojej strony. Bo jest cienszko. 

Zawsze jednak na pocieszenie przychodzi fakultet, gdzie czytaliśmy Hessego, a Dostojewski czeka na swoją kolej, oraz (fascynująca mnie) psychopatologia. Piękne mam te poniedziałki, pełne motywacji na resztę tygodnia!

Trzy książki towarzyszyły mi tej jesieni - jak zwykle sięgałam po bardzo różnorodne tytuły. Po lewej - "Lab Girl". Choć z Hope różnimy się bardzo i początkowo nie mogłam złapać z nią więzi, to wraz z kolejnymi stronami pochłonęła mnie jej pasja, determinacja, oddanie i fascynacja. Do tego wątek choroby dwubiegunowej autorki był dla mnie zaskoczeniem - ciekawym, choć również i zasmucający. A jednak, lekturę zakończyłam z uczuciem wewnętrznego ciepła i radości. Że jednak wszystko się ułożyło. Że może być szczęśliwie w pełni, mimo iż niedoskonale. 

A "Hygge po polsku", o przepięknej okładce, to pozycja ciepła i kojąca, idealna na koniec męczącego dnia, gdy za oknem temperatura bliska zeru, a my pragniemy ogrzać się słowami, które może i nie są wybitnie poetyckie i zaskakujące, ale przywołują wspomnienia i przypominają o tym, co ważne i piękne, a co być może zaniedbaliśmy.

Z zupełnie innego zakresu tematycznego, dla portalu opsychologii.pl recenzowałam ważną dla mnie książkę, bo traktującą o ekspansji technologii, a to temat, który wyraźnie tkwi gdzieś z tyłu mojej głowy. Bo sama czuję się czasem zawładnięta byciem w social mediach. Tutaj znajdziecie więcej informacji o "Cyberchorobach", rozmyślam również nad osobnym wpisem w tej tematyce, a wraz z Olą planujemy kolejne wyzwanie uważności w Internetach. (Kto jest z nami?)

Pochwalić się muszę - bo to kolejna rzadkość - że udało mi się upiec sernik dyniowy! I był pyszniutki (gdzie moja skromność?), choć jabłkowego paja nie zastąpił...
Jeszcze dwie fajne sprawy, o których koniecznie muszę wspomnieć. Tydzień temu moja La la landowa miłość została ugruntowana po raz kolejny, tym razem podczas projekcji filmu w towarzystwie muzyki wykonywanej na żywo przez orkiestrę. Nie mogło być inaczej - łzy w oczach jak zwykle podczas sceny przesłuchania i słów "Here's to the ones who dream, foolish as they may seem, here's to the hearts that ache, here's to the mess we make. ". Utożsamiam się (a może raczej moje Ja idealne?) z takim marzycielstwem i innymi atrybutami (stereotypami?) wizerunku artysty.

Drugi świetny event, w którym miałam okazję uczestniczyć (dziękuuuję, Kal!) to Sofar Sounds - klimatyczne miejsce, kameralna ilość osób, koncert-niespodzianka i bliski kontakt z artystami i ich muzyką - coś niesamowitego! Sprawdźcie, czy Sofar odbywa się też w Waszym mieście i koniecznie zgłoście się po bilet umożliwiający uczestnictwo. Doświadczenie naprawdę niezapomniane i piękne.

PS. Najlepszości dla mojej pięknej solenizantki ze zdjęcia obok!
PS 2. Zdjęcie autorstwa Kamili.

Na zakończenie: super ważna grafika - łapcie i posyłajcie dalej - oraz super wielka prośba do Was. Stworzyłam ankietę dotyczącą tego mojego miejsca w sieci, trwającego już...kawał czasu, bo aż 6 lat! Rozmyślam nad nim sporo, bo co krok doświadczam zwątpień. Jest Was tutaj mniej, a ja szukam przyczyn i się zastanawiam. Bo bardzo chciałabym pisać i wiązać swoją przyszłość również z pisaniem, ale...może forma nie ta? Może coś się wypaliło? Może blogi się przejadły? A może ja zwyczajnie przynudzam? W każdym razie - będę niezwykle wdzięczna za jej wypełnienie, o tutaj. I wtedy będę się zastanawiać co dalej.