Aż sama się zadziwiam - to dopiero 7 litera alfabetu, a już ponad pół roku trwa ten cykl, w którym wraz z Kaliną, raz w miesiącu, dzielnie próbujemy rozgryźć kolejne pojęcia i zjawiska z zakresu życia codziennego każdego z nas. Decydując się na projekt zupełnie nie myślałam o odpowiedzialności, jaka będzie na mnie spoczywać - bo przecież trzeba przysiąść, zrobić coś w terminie, nie zawieść. Cieszę się jednak bardzo, że dzisiaj piszemy dla Was po raz kolejny i zapraszam na spotkanie z literą gie - u Kaliny znajdziecie wpis o gonitwie myśli, a ja...skonfrontuję nas z emocją, jaką jest gniew.

Nie raz, przy okazji przeróżnych tekstów, wspominałam o tym, jak ważne jest, by dać sobie przyzwolenie na odczuwanie wszystkiego. Nie ma czegoś takiego jak złe emocje, nie ma takich, których powinniśmy unikać za wszelką cenę, choć to zachowanie dość instynktowne, bo przecież słusznie nie chcemy, by bolało. Ale czasem boleć musi, by proces leczenia mógł się w ogóle rozpocząć. Obojętność skazuje na życie w micie, bo jak inaczej nazwać codzienność wyzutą z odczuwania? Brak uczuć równa się brakowi sygnałów ostrzegawczych - to przede wszystkim. Ale i pozbawia wielu szans.

Zajrzałam do słownika przed zabraniem się za ten tekst, by doprecyzować pojęcia - intuicyjnie czujemy, że złość i gniew to niekoniecznie to samo, lecz gorzej z dookreśleniem, gdzie leży różnica. Powiem Wam o tej najistotniejszej, kluczowej dla nas - gniew możemy kontrolować. I tu zaczyna się cała zabawa.

Bo przecież byłoby łatwiej (dla jednych), gdyby można było impulsywne wybuchy przypisać komponentowi biologicznemu. Bo i owszem, stając w obliczu stresogennej sytuacji, z którą nie umiemy sobie poradzić, nasz organizm dostaje zastrzyk mobilizacyjny - serce szybciej bije, źrenice się rozszerzają. Stop klatka. To moment, w którym zwykle na scenę wchodzi gniew, z którym związane są nieodłącznie gniewne narracje myślowe. Błędne koło. Głos w głowie, którego nie sposób zagłuszyć. ALE, głos, który jest kierowany w dwie strony - przeciwko temu, kto nasz gniew wzbudził i przeciwko sobie samemu. Szalenie ważna jest identyfikacja tego, jak podąża nasza narracja, lecz jest coś ważniejszego - to, co z tymi kłębiącymi się myślami uczynimy.

Żadna relacja na dłuższą metę nie będzie w stanie przetrwać, jeśli zabraknie umiejętności wyrażania gniewu. Bo że ten się pojawia, to rzecz zupełnie naturalna i oczywista - nasze oczekiwania zderzają się z rzeczywistością, popełniamy błędy, czasem bardzo głupie i z pozoru błahe, a potrafiące ranić wyjątkowo silnie. Gniew jest sygnałem alarmowym - reagując na niego odpowiednio wcześnie, możemy uchronić się przed stratą. Jest tylko jedno ale. Reakcja musi być dostosowana do sytuacji. Czy ktoś z nas słysząc alarm, mimo myśli mówiących, że jesteśmy w niebezpieczeństwie, zostałby na swoim miejscu, niewzruszenie spoglądając przez okno? Czemu więc często dokładnie tak traktujemy gniew?

Boimy się. O tę relację, o to, że wyrażanie gniewu spotka się z konsekwencjami, o to nawet, że dając upust tej palącej emocji, gdy raz sobie "pofolgujemy", nie będziemy w stanie zatrzymać potoku słów. Nic dziwnego - wielu z nas od dzieciaka jest uczonych, by się nie złościć, bo to nieładnie i nie przystoi. A już w ogóle, jeśli ktoś miałby to zobaczyć! Szkoda tylko, że nikt nie powiedział nam, jakie konsekwencje niesie ze sobą powstrzymywanie emocji, raz za razem, aż w końcu stanie się to nawykiem. Jednym z najbardziej destrukcyjnych, zarówno pod względem spustoszenia na polu fizycznym, jak i mentalnym. 

Jak znaleźć złoty środek? 

Jest jedna, łatwa do zapamiętania (do zastosowania nieco mniej, zwłaszcza, jeśli czeka nas praca na przekonaniach, o których wspomniałam wyżej) zasada komunikacji, zaproponowana przez Johna Gottmana o wdzięcznej nazwie XYZ. Zapamiętajmy to jedno, króciutkie zdanie: "Kiedy robisz X w sytuacji Y czuję Z". Co w niej specjalnego? Zamiast ataku mówimy o własnych uczuciach, a to podstawa udanej rozmowy. Jest to komunikat krótki i jasny, na którym można budować dalszą rozmowę, a który pozwala ją zacząć w sposób łagodny. 

Pozwólcie, że zakończę ten wpis tytułem innego z moich tekstów - choć wtedy pisanego w innym kontekście, pasującego tutaj jak ulał. Słowa ratują życie. Dosłownie, ale i metaforyczne życia - życie kolejnego związku, przyjaźni, czy każdej innej relacji. I tak samo, jak trzeba nam wyrażać słowami miłość i uznanie, tak również gniew, którego nie zatrzymamy jedynie dla siebie, poskutkuje w dalszej perspektywie, lecząc serca i umysły nasze i cudze. 

Wiosna jest pełna smutnouśmiechów, niepokojącej tęsknoty do tego, by być bardziej, robić więcej, czuć mocniej, pełna poszukiwań, myśli utkanych ze wspomnień i westchnień złożonych z marzeń i nadziei. Wiosna jest też dla mnie czasem odradzania. Często z trudem, lecz wiosną nawet i te trudności znosi się łatwiej. To czas bezsprzecznie i niepodważalnie magiczny, uderzający do głowy, ale i wyjątkowo rozwojowy - zawsze to właśnie wiosną i jesienią chce mi się wszystkiego, choć, niestety, wszystkie te stany zdecydowanie nie sprzyjają mojemu skupieniu (chciałabym za to pisać wiersze, grać na ukulele i tańczyć gdzieś na ulicy). 

Nieśmiało na początek. Bo oswajanie bezmakijażu (jestem mistrzem słowotwórstwa, wiem) to etap, który zwyczajnie przejść trzeba - na rzecz własnego dobrostanu psychicznego. Bo inaczej nie wyobrażam sobie patrzenia w lustro bez złej myśli. Choć zdradzę Wam jedną rzecz - pełna akceptacja wcale nie musi iść w parze z zachwytem nad swoim wyglądem w wersji saute. Dawniej unikałabym wzroku każdego przechodnia wychodząc tak chociażby na spacer z psem, a w moich myślach bezustannie kłębiły się niepochlebne (ba, nienawistne) słowa, które kierowałam sama do siebie. Trochę się pozmieniało - mój wygląd niekoniecznie, rzęsy wciąż tak samo blade, a oczy niestety nie chcą stać się większe, a ja wolę oglądać siebie w makijażu. Ale. Nigdy nie odbieram sobie własnej wartości, nie utożsamiam pomalowanych rzęs z szacunkiem innych, który mogłabym zyskać lub stracić.
Wciąż wyglądam jak dzieciak. Wciąż myślę czasem, że fajnie byłoby wyglądać inaczej. Ale już się nie chowam, ani przed sobą, ani przed innymi. I mogę się do Was uśmiechać (a nawet szczerzyć bezwstydnie) bez paraliżującego strachu i bez niechęci do siebie.

Wiele razy już pisałam dla Was (i dla siebie samej) o kobiecości, o tym, jak zaczęłam grać z nią w jednej drużynie. Choć wciąż się zapoznajemy i docieramy, stała się niezwykle cennym elementem mnie. Kwestię mejkapu już przepracowałyśmy. Teraz zabieramy się za dbanie o siebie. I o przekonania tkwiące głęboko, pod skorupą wytworzoną na potrzeby ukrycia się przed spojrzeniami i raniącymi słowami.
Trochę czasu zajmuje, by dostać się pod ten pancerz, który na dłuższą metę utrudnia oddychanie i nie umożliwia rozwoju. Choć budowałam go sobie równie sukcesywnie - piórnik wrzucony do pisuaru w podstawówce, podpaska na drzwiach łazienki w gimnazjum - płeć przeciwna chyba nieszczególnie mnie lubiła. Może sama dawałam im ku temu powody, a może to były zwyczajnie głupie zabawy - who knows. To błędne koło, które zainfekowało duszę i wraz z gamą innych czynników zaowocowało usilnymi staraniami, by kobiecości się pozbyć, ukryć, wyrzucić. Miałam stać się twarda, nie do ruszenia. Poniekąd się udało - wspomniana skorupa, a do kompletu maska dawały radę. Do czasu.

A dziś kobiecość we mnie jest wiosną.
Wzruszam się często, już bez zażenowania, czasem nawet z niewielką dozą czułości wobec siebie samej. Nie daję sobie wmówić, że siła równa się brakowi wrażliwości - tej maski pozornej siły (ukrytej pod potrzebą bezustannej kontroli) już się pozbyłam, odwalając kawał roboty podczas terapii.
Próbuję nie podcinać własnych skrzydeł, uczę się godzić sprzeczności, które są niczym moje drugie imię, marzę o tym, by robić wielkie rzeczy, ba, nawet myślę sobie, że to jest możliwe.
Moja kobiecość składa się też z osób, które pomogły mi na drodze do pojednania ze sobą. Obdarowały słowem, pomogły dostrzec piękno, o którego istnienie wcześniej się nawet nie podejrzewałam. Sprawiły, że śmiało spoglądam w oczy przechodniom i dopuszczam do siebie możliwość, że mogę się podobać.

Wierzę, że ta wiosna również będzie wyjątkowa. Troszkę jej pomogę poprzez kilka postanowień, troszkę zostawię miejsce na to, by się działo samo.
I wierzę, że każda z nas powinna doświadczyć mieszanki radości, dumy i ekscytacji. Wiosną lub nie - ważne, że w zgodzie ze swoją kobiecością.