Nadchodzi najpiękniejszy czas w ciągu roku. Zachwycamy się migocącymi światełkami, od tygodnia (ja dopiero od wczoraj!) słuchamy ulubionych (jaki jest Wasz??) hitów bożonarodzeniowych. Lukrujemy pierniczki, pakujemy prezenty, wyczekujemy ukochanego makowca babci. W naszej głowie po raz kolejny tworzy się wizja świąt idealnych. Świąt bez skazy, jak z obrazka. Jasne, może tak być - jeśli Wasze święta przebiegają w bajkowej harmonii - lucky you. Bo mnie trudno jest przypomnieć sobie końcówkę grudnia, która obyłaby się bez jakiegoś kryzysu, choćby najmniejszego. Rodzinne zgromadzenia, wizja końcoworocznego bilansu, stres, choć przecież właśnie teraz powinniśmy zbierać siły i odpoczywać... Na co uważać? Jak się przygotować? Chodź, zastanówmy się przez chwilę.

Zacznijmy od nastawienia. Bo, jak już wspomniałam, mamy taką tendencję, która w dalszej perspektywie staje się dla nas przykrością - oczekujemy, że będzie inaczej. Bo to przecież święta, więc musi być lepiej! Chcemy wierzyć, że na pewno tym razem, w te wyjątkowe dni, wszelkie rodzinne konflikty znikną, znajdziemy wspólny język z rodzicami, dziadek przestanie zadawać te swoje pytania, a mama nie będzie komentować Twojego wyglądu. Snujemy fantazje, że okres świąteczny zmieni wszystko na lepsze. Magia świąt, they say. Niestety - czas zmienić to przekonanie. Bo o ile bożonarodzeniowy klimat faktycznie wprawia w specyficzny nastrój, który sprzyjać może wzmacnianiu relacji, o tyle trzeba nam zachować rozsądek. I przyjąć odpowiedzialność za to, co MY zrobimy z tym czasem, nie zaś, co święta zrobią z nami. 

Kluczowa będzie, jak w wielu innych sytuacjach, akceptacja. Tego, że jest jak jest. Święta nie zmienią ani Twoich rodziców, ani Ciebie jak za dotknięciem różdżki. Nie namawiam, oczywiście, do tego, by z obecnym stanem się godzić. Akceptacja nie jest temu równa. Jednak dzięki takiej postawie pełnej akceptacji, dostajemy możliwość działania i wprowadzania zmian drobnymi kroczkami. Tu i teraz, nie w wyimaginowanej, alternatywnej rzeczywistości.

Kiedy już uporządkujemy swoje oczekiwania i fantazje, czas na akcję. A raczej reakcję, bo często to właśnie w odpowiedzi na czyjeś słowa lub zachowania dostajemy szału (bo miało być inaczej, a on/ona znów zawalił i zrobił to samo) i nie jesteśmy w stanie pohamować smutku, gniewu czy rozczarowania. Przy stole padają pytania, na które nie mamy najmniejszej ochoty udzielać odpowiedzi, dotyka nas czyjś uszczypliwy komentarz lub postawa. Kumulują się emocje, tym bardziej, jeśli sami ze sobą mamy parę spraw niepoukładanych, a ktoś próbuje (często nieświadomie) w ten właśnie punkt uderzyć. Co robić? Czasem warto ustąpić. Nie ciągnąć tematu, przytaknąć, pójść dalej. Działa tylko wtedy, jeśli macie w sobie zgodę na takie ustępstwa, jeśli ten temat nie jest dla Was szczególnie ważną kwestią. I jeśli doskonale wiecie, że wszelkie próby tłumaczenia Waszego punktu widzenia kończą się awanturą. W innym wypadku, warto zastanowić się już wcześniej nad możliwymi rozwiązaniami tej dyskusji. Co takiego mogłabym powiedzieć, jak wytłumaczyć swoją decyzję czy przekonania, by wybrnąć w sposób jak najmniej zapalny? Złota zasada - bez agresywnych odzywek. Czasem wyjątkowo trudno jest utrzymać te pretensje na wodzy, ale głęboki oddech i przeformułowanie swej wypowiedzi (chociażby nie "TY mnie wkurzasz", ale "JA jestem wkurzona") może zdziałać naprawdę wiele.

Zbliżając się ku końcowi - bo postów gigantów nikomu się czytać nie będzie chciało - doceniajmy. Niech te świąteczno-rodzinne konfrontacje będą słodko-gorzką wskazówką, że NIC nie jest i nie będzie idealne, a w szczególności relacje rodzinne, ale nie ma tego złego, bo wiele się dzięki temu uczymy. Doceniajmy obecność, okazujmy zainteresowanie, wyrażajmy wdzięczność. Rozkoszujmy się chwilą dla siebie z najcudowniejszym smakiem herbaty (w mojej filiżance - Choinkowa słodycz, zielona z goździkami i marcepanem), która ukoi nerwy po stresującym dniu w rodzinnym gronie. Bądźmy obecni, by ten świąteczny czas nie przeciekł nam przez palce. 

I nie zostawiajmy wszystkiego na ostatnią chwilę! U mnie prezenty już dawno załatwione, ale gdybyście Wy mieli jeszcze problemy, z całego serducha polecam ślicznie opakowane, niesamowicie pachnące świąteczne herbaty od Five o'clock, zajrzyjcie też tu, tu i tu po garść pomysłów. 

Uśmiechajcie się dużo do wszystkich wokół! Ślę przedświąteczne uściski! <3

PS. Jeśli nie pojawia Ci się opcja komentowania - odśwież stronę. Jeśli wciąż nic...daj mi znać, a ja zjem tego wstrętnego Disqusa :(

Natłok. Niedoczas. Pośpiech. Irytacja. Złość. A ja mam pisać o dystansie. Jak?

Zamykam oczy, biorę wdech. Może właśnie przez pryzmat wszystkich tych trudnych uczuć najlepiej będzie napisać. Może akurat ja też się czegoś nauczę. Niech będzie.

Chciałam zastanowić się dziś z Wami nad dwoma rodzajami dystansu. Tym rozumianym dosłownie, jako pokonywany przez nas odcinek czy dowolna odległość, i o dystansie psychologicznym. 

Jak rozumiany jest ten drugi? W rytmie uważności - jest to umiejętność spojrzenia na swe przeżycia z perspektywy obserwatora. Świadomość, że nie tworzysz ścisłej jedności ze wszystkimi swymi myślami, emocjami i przekonaniami. Że owszem, one tam są, lecz nie muszą być w pełni Twoje. Trudne, co? Sama wiem o tym doskonale. 

Myślałam ostatnio sporo o dystansie w kontekście etykiet, które nadajemy sobie sami, na podstawie obserwacji pojedynczych zachowań, lub których uczepiliśmy się, bo z pozoru do nas pasują, lecz w rzeczywistości nadane nam zostały przez kogoś totalnie obcego. 

Jestem neurotyczna. Mam wysokie ambicje. Mając stale zaktywizowane te pojęcia w swoim umyśle będziemy reagować zgodnie z nimi - no bo hej, skoro jestem tak ambitna, to muszę nauczyć się WSZYSTKIEGO. Jasne, że reaguję nerwowo na nowe sytuacje i stresuję się jak cholera, a do tego ta lękowość - przecież to mój neurotyzm. I takim sposobem tworzy się piękna pętla zwrotna - wszystko zaczyna działać na zasadzie samospełniającej się przepowiedni, a ja jedynie utwierdzam się w przekonaniu o prawdziwości swojej etykietki. 

A co, gdyby zwyczajnie dać sobie b y ć ? 

Bez przeżuwania trudnych emocji ciągle na nowo, podczas gdy przestały być już one adekwatne do sytuacji. Bez przyjmowania postawy, którą może już jakiś czas jedynie odgrywaliśmy, tym samym odbierając sobie możliwości do odkrycia w sobie czegoś zupełnie nowego. Czegoś, co może być początkiem pięknej przygody.

Jak uczyć się dystansu? Przyjrzeć się swoim myślom, sytuacji tak, jakby należały do kogoś innego. Spróbować tego, czego uczę się poprzez medytację - monitorowania wszystkiego, co pojawia się w mej głowie. By móc zadecydować, czy to, co do mnie mówi mój umysł jest zasadne w jakimkolwiek stopniu. Czy się z tym utożsamiam. Czy chcę tego słuchać. To droga. Nigdy nie przyjdzie od tak. Lecz jakże bogata w doświadczenia! 

Dołączając do tego dystans rozumiany wprost - droga, jaką każdy z nas ma do przejścia i którą wciąż kroczy: wszelkie wybory, decyzje, wydarzenia, przełomy, trudne sytuacje - też często wymagają dystansu. Podzielę się z Wami mocno osobistym przykładem: w wychodzeniu z anoreksji miałam taki etap, kiedy wszystko było już naprawdę okej, miałam dobrą relację z sobą, swym ciałem, co przekładało się na dobry stosunek do jedzenia. Mimo to, wciąż kurczowo trzymałam się paru nawyków, które nie były szczególnie silnie destrukcyjne, a mimo to sprawiały, że wciąż jakąś częścią siebie tkwiłam w chorobie. Automatycznie, sztywno i nieświadomie. Wystarczyło, że zdałam sobie z tego sprawę - pewnego dnia, obserwując to swoje zachowanie, doznałam jakiegoś magicznego olśnienia, że przecież ja już tego nie potrzebuję. Ani trochę. Dystans sprawił, że mogłam pójść dalej. Zyskać wolność. 

Niech to nasze pokonywanie kolejnych dystansów będzie...brane z dystansem. Czasem naprawdę potrzeba nam tylko odrobiny odległości. Nie rozwiąże to pewnie wszelkich trudności. Ale wiem jedno - gwarantuje lekkość umysłu, nowe pomysły i rozwiązania. A może i praktyka dystansu obdarzy Was czymś znacznie piękniejszym, tak jak i mnie dwa lata temu - wolnością. 

Jestem trochę zagubiona między dwiema perspektywami czasowymi. Z jednej strony, dopiero co zaczynałam drugi rok studiów, a tu proszę, wyznaczamy już terminy egzaminów i powoli zaczynam troszkę panikować. Z drugiej strony jednak nie pamiętam już jak to jest nie być na drugim roku, nie spędzać poniedziałków i wtorków w całości na uczelni i nie czytać Wojciszke w weekendy. I tak zastał mnie grudzień. W grudniu chciałabym zwolnić, bo trzeba mi czasu by szukać spokoju. Kiepsko to widzę, ale będę próbować. Ale, ja nie o tym! Dziś chciałam zrobić mały throwback i podzielić się z Wami swoimi listopadowymi dobrami. Bo trochę ten cykl podsumowań zaniedbuję. a dzielić się trzeba. Herbatka z cynamonem w dłoń i do dzieła!

Zacznijmy od TEDów. Dopiero zaczynam odkrywać cały ten ogrom wiedzy i inspiracji, jaką oferują, mam tyle do nadrobienia!

Jill doświadczyła udaru. Czy to wystarczający powód, by przemawiać do tak szerokiego grona? Może i tak, lecz Jill ma dla Was coś więcej - jest neurologiem. I właśnie z tej perspektywy usiłowała obserwować to, co działo się z jej mózgiem podczas udaru. Choć, początkowo zupełnie zignorowała sygnały alarmowe - a przecież zdawać by się mogło, że ona powinna wiedzieć. A już na pewno bardziej niż inni. Z widzami dzieli się swoim doświadczeniem, rozpatrując je pod kątem funkcjonowania półkul mózgowych - wskazuje na ich różnice i jak przekłada się to na nasze codzienne funkcjonowanie. Jill poruszyła mnie swą autentycznością, ale i przemówiła do mnie merytoryczna treść jej wykładu. 

Książkowo mam dla Was dwie perełki. "Człowiek w poszukiwaniu sensu" nie jest kolejną opowieścią o obozie koncentracyjnym. Oczywiście, każda taka historia to ból nie do opisania, lecz Frankl przedstawia czytelnikom obozowe życie z zupełnie innej perspektywy. Trochę jako psychiatra, trochę jako "przeciętny" uczestnik masowej zagłady. Niezwykła mądrość bije z jego słów. Nie jest to książka, przy której się wzruszałam. Podczas tej lektury byłam bezustannie zmuszana do refleksji nad własną postawą. Wobec cierpienia, sensu życia, lęku, czy wobec śmierci. Niesamowite świadectwo oferował nam doktor Frankl w swoim dziele - wstyd nie skorzystać. 

 Książka (a raczej książeczka) numer dwa o wdzięcznym tytule "Twórcza kradzież" była dla mnie miłym zaskoczeniem - nie spodziewałam się po niej zbyt wiele, a już na pewno nie takich rad, które później sama będę chciała wcielić w życie. Mea culpa, stop z pochopnym ocenianiem. "10 przykazań kreatywności" (jak nazwał je sam autor), owszem, może i zawiera kilka dość oczywistych zasad, lecz część z nich była dla mnie nowością, a nawet swego rodzaju olśnieniem - jak chociażby to, by pisać o swoich idolach. Lub że kreatywność to redukcja, bo przecież z braku rodzą się najlepsze pomysły. Będę wracać do dzieła Austina Kleona, choćby w chwilach blogowego zwątpienia, a Wam polecam bez względu na rodzaj pasji czy profesji - kreatywność przyda się wszędzie!

W ubiegłym miesiącu miałam okazję obejrzeć dwa filmy, które z pewnością zostaną w mej pamięci na dłużej (ba, już tak się stało - czasem wracam do nich myślami). Oba traktują o trudnych relacjach, stawiając widza w sytuacji konfrontacji z tworzonymi przez siebie więziami. "Nawet nie wiesz jak bardzo cię kocham" to zlepek sesji terapeutycznych, na które uczęszcza matka z córką. Obie z nich są w podwójnym konflikcie - nawzajem, ale i z sobą samą. Widz otrzymuje ponad godzinę "gadania", kamera przeskakuje jedynie pomiędzy trzema twarzami, lecz treść i emocje nie pozwalają (a przynajmniej mnie nie pozwoliły, więc może to kwestia bycia psycho-freakiem), się nudzić. A dla tych, którzy wahają się przed podjęciem terapii lub dla osób, które nie mają pojęcia jak ten proces może wyglądać - film ten będzie wartościową "próbką", a może i pozwoli podjąć istotne decyzje? (Specjalne ukłony w kierunku Asi, dzięki której zdecydowałam się ten film obejrzeć!)

Drugim tytuł - "Sierpień w hrabstwie Osage" o wiele bardziej wymęczył mnie emocjonalnie. I pozostawił z pewną dozą głęboko zakorzenionego smutku. Pomijając genialną grę aktorską Meryl i innych (Benedict!), trudno było mi patrzeć ze spokojem na losy tej rodziny, zadającej sobie coraz to bardziej bolesne ciosy. To był trudny seans, ale potrzebny. C'est la vie, niestety. Bywa i tak. Lecz nawet w obliczu tak beznadziejnych sytuacji, wciąż pozostaje możliwość zmiany. Chcę w to wierzyć z całych sił.